जालना : पर्यूषण पर्वाच्या तिसर्‍या दिवसाची सुरुवात अंतर्कृत दशांग सूत्राच्या पवित्र पठणाने झाली. या प्रसंगी उपस्थित भक्तांशी संवाद साधताना परम पूज्य रमणिकमुनिजी म. सा.यांनी जिनवाणी श्रवणाचे महत्त्व गहनपणे सांगितले. महाराजांनी स्पष्ट केले की, भगवान महावीर स्वामींच्या वचनातून प्राप्त झालेले हे ज्ञान अत्यंत मौल्यवान आहे आणि त्याचा स्वीकार न करता जीवनात खर्‍या अर्थाने आत्मिक प्रगती साधणे अशक्य आहे.
आत्मिक संपदा आणि मोहनिया कर्मांवर विजय
महाराजांनी सांगितले की, आत्मिक ज्ञान ही खरी संपदा आहे, जी ऐकण्यापुरती मर्यादित नसून प्रत्यक्ष जीवनात लोभ, क्रोध, मोह यावर विजय मिळवण्यासाठी वापरली पाहिजे. त्यासाठी त्याग, संयम आणि नियमित साधना हा अविभाज्य मार्ग आहे. भक्तांनी ध्यान, प्रार्थना आणि आत्मावलोकन करून आपल्या आत्म्याची प्रबलता वाढवावी.
पर्वांचे उद्दिष्ट आणि आध्यात्मिक संदेश
पर्यूषण पर्वाचा मुख्य हेतू शरीराला थोडे कष्ट देऊन आत्म्याला बल देणे हा आहे. सूत्रातील कथांमध्ये वर्णन केलेल्या आत्म्यांनी दुष्ट कर्मांवर विजय मिळवून मोक्ष प्राप्त केला आहे. या उदाहरणातून भक्तांना कळते की, सकारात्मक साधना आणि आत्मसंयमामुळेच जीवनात खरा आनंद आणि शांती मिळते.
देवकी आणि पुण्य पुत्राचा जन्म
कथांनुसार, देवकीला आलेल्या शुभ स्वप्नाने संकेत दिला की ती पुत्राला जन्म देणार आहे. या बालकाची दिव्यता आणि तेजस अद्वितीय होते; त्याचे पाय हातीच्या बाळासारखे लाल आणि तेजस सूर्यकिरणासारखे तेजस्वी होते. वासुदेव आणि देवकी या अद्भुत गुणांनी अत्यंत आनंदित झाले.
द्वारिकेत समकालीन घटना
समकालीन काळात द्वारिकेत सोमिल ब्राह्मणांच्या घरात पुत्रीचा जन्म झाला, जिने समा असे नाव ठेवले. या दोन बालक-बालिकांच्या जीवनातील घटनांनी भक्तांसमोर दैवी नियती आणि अध्यात्मिक संदेश स्पष्ट केला की प्रत्येक जीवनाचा उद्देश साधना आणि आत्मिक प्रगतीसाठी असतो.
श्री कृष्ण आणि गज सुकुमार यांचे संबंध
गज सुकुमार पुत्राच्या जीवनात मार्गदर्शन, प्रेम, संस्कार आणि दीक्षेचे महत्व स्पष्ट करण्यात आले. श्री कृष्ण आणि त्याच्या भावाचा भावनिक संवाद भक्तांच्या हृदयाला स्पर्श करतो. यातून समजते की बंधुत्व, आदर आणि कर्तव्य पालन हे जीवनाचे अपरिहार्य मूल्य आहे.
महाकाल श्मशानमध्ये प्रतिमा स्थापना
दीक्षा घेतल्यानंतर, गज सुकुमारने महाकाल श्मशानमध्ये प्रतिमा स्थापना करण्याचा निर्णय श्रद्धेने आणि नियत भावाने घेतला. महाराजांनी सांगितले की ही घटना भक्तांसाठी आध्यात्मिक प्रेरणेचा स्त्रोत आहे आणि जीवनात धैर्य, श्रद्धा आणि निष्ठा राखण्याचे महत्त्व अधोरेखित करते.
नैतिक व आध्यात्मिक शिक्षण
भक्तांना समजावण्यात आले की कधीही दुसर्‍याची बुराई ऐकू नये किंवा करु नये. मानसिक संतुलन राखणे आवश्यक आहे. क्रोधावर नियंत्रण ठेवणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. साधु-संत व गुरुंच्या मार्गदर्शनाचा अवलंब करणे आवश्यक आहे.
कार्यक्रम आणि नियम पर्यूषण काळात भक्तांनी दयाभाव, आध्यात्मिक साधना, परिवारधीरज आणि नवकार महामंत्राचा नियमित अभ्यास करावा, असे आवाहन करण्यात आले. यामुळे भक्तांना आध्यात्मिक प्रगतीसाठी मार्गदर्शन आणि आत्मसंशोध नाची संधी मिळते.
